McDonald criteria

Mede geïnspireerd door de toenemende ervaring met MRI-onderzoek bij de diagnostiek van MS heeft in 2001 een panel van internationale deskundigen onder voorzitterschap van W. Ian McDonald nieuwe diagnostische criteria voorgesteld, waarbij de resultaten van MRI-onderzoek een meer integrale component werden ten opzichte van de Poser criteria. Doorgaans spreekt men sindsdien van de McDonald criteria. In 2005 en meer ingrijpend in 2010 werden deze criteria aangepast aan inmiddels gepubliceerde nieuwe inzichten, onder ander betreffende de wijze van aantonen van dissociatie in tijd met behulp van MRI. In 2017 en 2024 zijn de criteria aangescherpt. In 2025 zijn de nieuwe internationale richtlijnen voor het stellen van de diagnose MS gepubliceerd. Deze richtlijnen bepalen hoe artsen vaststellen of iemand MS heeft. De aanpassingen zijn gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten en zorgen ervoor dat de diagnose sneller en nauwkeuriger kan worden gesteld.

Wat zijn de belangrijkste veranderingen?

1. Oogzenuw telt nu mee
Voor het eerst wordt de oogzenuw officieel meegenomen als een van de vijf gebieden waar MS-schade kan optreden. Dit betekent dat schade aan de oogzenuw, bijvoorbeeld aangetoond met een oogtest of -scan, nu kan helpen bij het stellen van de diagnose.

2. Niet altijd meer bewijs van ziekteactiviteit in de tijd nodig
Vroeger moest er niet alleen op verschillende plekken in de hersenen of het ruggenmerg schade zijn (spreiding in ruimte), maar ook op verschillende momenten (spreiding in tijd). Nu is het soms voldoende als er op één moment schade op meerdere plekken is, waardoor de diagnose sneller gesteld kan worden.

3. Nieuwe MRI-kenmerken als extra bewijs
Bepaalde afwijkingen op de MRI-scan, zoals het ‘central vein sign’ (een bloedvat in het midden van een MS-plek) of een speciale ring rond een laesie, kunnen nu als aanvullend bewijs dienen. Dit helpt artsen om MS nog beter te herkennen.

4. Eenzelfde aanpak voor verschillende vormen van MS
De regels voor het stellen van de diagnose zijn nu gelijk voor mensen met een langzaam progressieve vorm van MS (PPMS) en mensen met aanvallen en herstel (RRMS). Dit zorgt voor meer duidelijkheid en gelijke behandeling.

Verder onderzoek zal zich blijven focussen op het verder verbeteren van de criteria om zo snel mogelijk tot een juiste diagnose te komen.